Ñaõ maáy chuïc naêm troâi qua keå töø ngaøy haén ñöôïc ra tuø. Ngöôøi keå chuyeän naøy laáy laøm khoù xöû trong caùch goïi haén, trong caùch ñaët nhaân xöng ngoâi thöù ba cho haén. Chaû leõ goïi haén laø oâng, laø oâng aáî Goïi moät thaèng tuø nhö vaäy sôï hôi khoù ngheï Hôn nöõa chaéc baïn ñoïc ñaõ quen vôùi töø "haén" trong suoát phaàn moät. Coøn moät lyù do nöõa: Cuõng raát khoù xaùc ñònh tuoåi taùc cuûa haén. Ngöôøi ñoaùn haén naêm möôò Ngöôøi baûo saùu möôò Ngöôøi nhìn maùi toùc baïc vaø neùt maët nhaên nheo cuûa haén, caû quyeát: Haén khoâng theå döôùi saùu möôi nhaêm tuoåò Vaäy laø haén khoâng coù tuoåi, nhö oâng Lan khoâng coù tuoåò Cöù goïi haén laø haén, chaúng saoï Haén khoâng töï aùi ñaâuï Nhöng ñöøng baûo haén saùu möôi nhaêm tuoåi, haén buoàn. Haén buoàn vì nghó raèng haén saép ñeán coõi roàò Haén ñaõ ñöa boá meï haén, nhieàu baïn beø haén ra nghóa ñòa, ngaém nhìn nhöõng doøng chöõ ghi treân moä chí nhöõng ngoâi moä khoâng quen. Ngöôøi cheát ñuû moïi löùa tuoåò Giaø. Treû. Trung nieân. Coù caû caùc chaùu beù. Nhöõng naám moà hoaøn toaøn yeân laëng maø sao noùi nhieàu ñeán theá. Haén cuõng ñeå ra nhieàu ñeâm nhìn saoï Khoâng. Khoâng phaûi nhìn sao nhö ôû traïi Q. N. Nhö caùi ñeâm veà nhaø boá meï sau khi ra tuø. Haén khoâng nhìn sao ñeå tìm laïi nhöõng ngöôøi baïn aáu thô, tìm laïi nhöõng gì ñaõ maát. Haén nhìn sao, nhìn vaøo ñeâm sao thaêm thaúm maø ngaãm ngôïi veà cuoäc soáng con ngöôøò Haén phaùt hieän ra: Nhìn laâu vaøo trôøi sao cuõng coù cuøng moät caûm giaùc nhö nhìn vaøo moä chí. Thaáy roõ caùi voâ cuøng cuûa trôøi ñaát vaø caùi höõu haïn cuûa moät kieáp ngöôøò Thaät voâ nghóa cho nhöõng caùi bong boùng xaø-phoøng, nhöõng con coân truøng beù tí. Theá nhöng nhöõng caùi bong boùng xaø-phoøng aáy, nhöõng con coân truøng beù tí aáy chaø ñaïp nhau, haønh haï nhau, tieâu dieät nhau, möu toan, duïc voïng, löøa ñaûo, cheùm gieát, ñaày ñoïaï.. nhau, thích thuù vì ñaõ ngoi leân, ñaõ laøm khoå ñöôïc ñoàng loaïò Nhöõng ngöôøi aáy haún chöa bao giôø nhìn kyõ vaøo nhöõng naám moà hay ñeå caû moät buoåi toái nhìn leân baàu trôøi thaêm thaúm, laáp laùnh nhöõng ngoâi sao im laëng. Haén nghó chaéc chaén oâng Lan, oâng Traàn vaø nhöõng oâng khaùc coù dính ñeán vuï aùn cuûa haén chöa bao giôø nhìn sao, nhìn caùc naám moà nhö haén ñaõ nhìn. Bôûi vì baát kyø ai ñaõ troø chuyeän vôùi caùc naám moà, ñoái thoaïi vôùi caùc vì sao ñeàu seõ toát hôn, naâng cao ñöôïc nhaân baûn, giaûm ñi söï taøn aùc, baát coâng vôùi ñoàng loaïò Hoï ñeàu seõ hieåu caùi phuø du, caùi voâ nghóa lyù cuûa moät kieáp ngöôøò Haén ñaâm thöông caùc oâng aáî Bôûi vì chính caùc oâng aáy - cuõng nhö haén - saép tôùi coõi roàò Tuoåi giaø ñeán. Ai cuõng seõ hieåu ñöôïc caùi höõu haïn cuûa cuoäc ñôøò Caùi coâ ñôn seõ ñeán. Vôïi cho ai ñöôïc nhöõng gì ñeø naëng löông taâm? Troø chuyeän vôùi con chaùu cuõng nhö troø chuyeän vôùi löông taâm. Khoâng theå naøo doái traù. Vaäy thì noùi gì? oâng Traàn, oâng Lan, oâng Quaûng (tröôûng phoøng cuûa oâng Traàn maø sau naøy haén bieát laø moät trong nhöõng ngöôøi gaây ñau khoå cho haén) töï noùi gì vôùi löông taâm mình ñeå soáng ñöôïc thanh thaûn. Roài haén laïi laåm baåm: "Nhöng khoâng bieát caùc oâng aáy coù löông taâm khoâng nhæ?" Ñaáy haén cöù nghó ngôïi kieåu nhö vaäî Nhieàu luùc haén töï bieát haén ñaõ hoûng, vaø chaáp nhaän ñieàu ñoù. Bôûi vì haén ñaõ coá choáng laïi noù nhöng khoâng ñöôïc. Haén buoàn raàu: "Mình ñaõ bò tieâu dieät. Tieâu dieät hoaøn toaøn". Baây giôø haén chia cuoäc ñôøi haén thaønh nhöõng thaäp nieân. Thaäp nieân thaàn tieân. Ñoù laø thaäp nieân ñaàu tieân khi haén bieát coù haén treân cuoäc ñôøi naøî Thaäp nieân naøy daøi laém. Mong töøng ngaøy ñeán Teát. Mong töøng ngaøy ñeán muøng ba thaùng ba, aên baùnh troâò Mong ñeán muøng naêm thaùng naêm, gieát saâu boï. Mong ñeán xaù toäi vong nhaân, ñeán Trung thuï Mong baèng tuoåi anh Vaên maø khoâng sao baèng ñöôïc. Thaäp nieân thöù hai: Thaäp nieân tin töôûng. Duø ñi ñaâu, ôû ñaâuï Beán Taém, Laïng Giang, Vieät Yeân, Yeân Theá. Thaùi Nguyeân... Duø gian khoå ñeán maáy cuõng khoâng lay chuyeån ñöôïc nieàm tin cuûa haén. Nieàm tin vaøo Ñaûng, vaøo Baùc Hoà, nieàm tin vaøo cuoäc khaùng chieán, vaøo töông lai cuûa cheá ñoä xaõ hoäi chuû nghóa, vaøo thaéng lôïi cuûa chuû nghóa coäng saûn. Thaäp nieân thöù ba: Laøm vieäc. Haïnh phuùc. Moäng du (Laøm baùoï Laáy Ngoïc. Vieát saùch). Thaäp nieân thöù tö: Döôùi ñaùî Coá ngoi leân ñeå khoûi bò nhaän chìm döôùi ñaùî Ñaáu tranh ñoøi höôûng söï coâng baèng, ñoøi höôûng luaät phaùp. Thaäp nieân thöù naêm: Chieâm nghieäm. Xaùc nhaän thöïc taïi mình bò tieâu dieät. Hieåuï Thaäp nieân thöù saùuï.... troø chuyeän vôùi voâ cuøng. Maáy thaäp nieân thoâi laø heát cuoäc ñôøò Taát nhieân noäi dung caùc thaäp nieân khoâng taùch baïch baèng moät tieáng keûng. Nhö trong saùch chính trò ñaõ höôùng daãn: coù manh nha vaø coù tieàn ñeà. Thaäp nieân sau manh nha ôû thaäp nieân tröôùc. Thaäp nieân tröôùc taïo tieàn ñeà cho thaäp nieân sauï Cuoäc soáng con ngöôøi cuõng nhö caùc giai ñoaïn cuûa khaùng chieán, cuûa söï phaùt trieån söùc saûn xuaát, quan heä saûn xuaát. Ñeán ñaây ñaàu oùc haén laïi muï mò ñò Caùi chaát phoùng xaï aáy cuûa haén maïnh laém. Neân ít ngöôøi noùi chuyeän vôùi haén. Phaûi nhaän raèng haén raát tænh taùo, nhaän bieát ñtíôïc ñieàu nguy haïi ñang ñeán vôùi haén: Söï hoûng töø töø. Vaø haén quyeát choáng laïò Dai daúng. Kieân quyeát. Duø thaát baïò Nhö caùi hoài môùi ra tuø: Nhìn ai cuõng thaáy quen quen, ngôø ngôï nhö ñaõ gaëp ôû traïi naøo, nhìn ai cuõng thaáy nhö ngöôøi môùi ôû tuø ra, haén töï caûnh tænh ngaî Nhöng caûm giaùc aáy cöù baùm vaøo haén, xua ñi khoâng ñöôïc. Gioáng ngöôøi ñi bieån laâu ngaøy, khi leân bôø, vaãn thaáy mình ñu ñöa, baäp beành theo nhòp soùng maø ta goïi laø say ñaát, haén maéc chöùng say tuø. Vaø cuõng nhö ngöôøi say ñaát, haén phaûi coù moät thôøi gian môùi röùt ra ñöôïc khoûi löïc huùt aùm aûnh haén. Löïc huùt cuûa nhaø tuø, cuûa gaàn hai ngaøn ngaøy ñeâm ñoùng daáu vaøo naõo haén, vaøo töøng teá baøo haén, boác khoùi, chaùy kheùt vaø ngaám ñöôïm. Khoâng ai hieåu ñöôïc ñieàu haén ñang traûi qua khuûng khieáp ñeán theá naøoï Haén caûm thaáy moät caùi gì khoâng an toaøn. Moät caùi gì saép noå tung. Haén thaáy boïn tuø môùi ñöôïc tha aáy ñoâng laém. Nhan nhaûn. chen chuùc laãn loän vôùi nhöõng ngöôøi bình thöôøng vaø cuõng laøm ra veû mình laø ngöôøi bình thöôøng. Moïi ngöôøi ñeàu töôûng hoï laø ngöôøi löông thieän. Hoï heät nhöõng ngöôøi hoaït ñoäng tình baùoï Chæ coù ñieàu ñoäi quaân Z7, A15, B61 naøy ñoâng quaù. Haén coù caûm töôûng nhö saép bò laät ñoå ñeán nôò Raát ñaùng baùo ñoäng. Nguy hieåm maø khoâng ai bieát ñöôïc söï nguy hieåm. Vì khoâng ai nhaän ra hoï. Hoï gioáng heät moïi ngöôøò Hoï giaáu bieät quaù khöù ñen ngoøm cuûa mình, chuoãi ngaøy thaùng soáng trong ñòa nguïc cuûa mình, söï ñau khoå nung naáu tim gan mình, nhöng haén vaãn nhìn thaáy, vaãn nhaän raï Vì hoï ñeàu ñaõ bò ñoùng daáu nung ñoû. Caûm giaùc aáy caøng taêng leân khi moät buoåi chieàu, con Thöông ñi hoïc veà baûo haén: - Boá. Coù ai hoûi boá ôû döôùi nhaø aáyû - Ai con? - Con khoâng bieát, troâng laï... Haén xuoáng thang. Hai ngöôøi quaàn naâu, aùo naâu ñöùng döïa löng vaøo töôûng choã beå nöôùc. Quen quen. Ñuùng roàò Min: toaùn chaên nuoâi, ngöôøi ñaõ giuõa raêng cho haén. Coøn moät anh nöõa maët loang, tay loang. Thaáy haén, caû hai cöôøi raát töôò Ngöôøi maët loang baûo: - Anh khoâng nhaän ra em aø? Trôøi ôò Thì ra laø Döï. Döï coù con chuoät ñöôïc ñem xöû aùn. Döï hay baét toùp. Döï cuõng ñaõ ñöôïc ra roàò Döï baûo: - Em bò chaùy, boûng. Haén môøi hai ngöôøi leân nhaø, nhöng Döï laéc ñaàu: - Thoâi, chuùng em ñöùng ôû ñaây thoâò Haén lieác nhanh vaøo cöûa soå cuûa gia ñình gaàn beå nöôùc. Nhöõng caëp maét toø moø, khinh bæ ñang nhìn boïn haén. Boïn haén thì chaúng laãn vaøo ñaâu ñöôïc. Baây giôø beø baïn haén raët moät loaïi nhö vaäî - Leân nhaø! Leân nhaø chuyeän naøoï Ñöøng ñöùng ñaây! Hình nhö ba tieáng cuoái "döøng ñöùng daây"coù taùc duïng. Hoï roùn reùn leân thang gaùc. Coù leõ caû ñôøi hai ngöôøi khaùch chöa ñöôïc böôùc leân thang gaùc laàn naøoï Döï baûo: - Em hoûi coâ ñoàng hoà ngoaøi cöûaï Coâ aáy baûo anh ôû treân gaùc. Haén pha nöôùc vaø hoûi Döï: - Coøn thuoác huùt khoâng? - Em coøn. Haén laáy ra boïc thuoác cuûa haén, röùt cho Döï moät naém toï Vöøa uoáng heát cheùn nöôùc thì Ngoïc ñi laøm veà. Thaáy Ngoïc, caû hai sôï haõi: - Thoâi, chuùng em ñi ñaâî Haén raát muoán giöõ hai ngöôøi laïi, aên vôùi haén moät böõa côm vaø troø chuyeän ñoâi chuùt, nhöng haén neå Ngoïc. Ñuùng hôn laø sôï. Haén ñöa maét nhìn Ngoïc vaø nhìn hai ngöôøi baïn tuø. Ngoïc thaáy thöông haén vaø thöông hai ngöôøi baïn tuø cuûa haén. Chæ troâng veû maët, daùng ngöôøi cuõng bieát hoï ñang laâm vaøo hoaøn caûnh nhö theá naøoï Naøng ñau xoùt hieåu raèng theá giôùi cuûa haén - vaø cuõng laø theá giôùi cuûa naøng - töø nay ñaõ hoaøn toaøn ñoåi khaùc, baïn beø ñeán nhaø toaøn nhöõng ngöôøi caën baõ, maït haïng. Nhöng haén hieåu vaø thöông xoùt nhöõng con ngöôøi aáy, neân naøng cuõng hieåu vaø thöông xoùt nhöõng con ngöôøi aáî Naøng nieàm nôû nhö nieàm nôû vôùi nhöõng nhaø vaên, nhaø baùo, nhaø ñieän aûnh tröôùc ñaây vaãn ñeán chôi nhaø: - Môøi hai anh ôû laïi aên côm vôùi chuùng toâò Côm rau maém thoâi, coù gì maø ngaïò Hình nhö hai ngöôøi tuø chæ ñôïi coù vaäyø. Haén nhìn Ngoïc, caùi nhìn bieát ôn. Ñuùng laø gaëp Döï ngoaøi ñöôøng haén khoâng nhaän raï Vì veát loang hoàng hoàng, traéng traéng chaïy töø maù cheùo xuoáng coå. Caû ôû tay nöõaï Döï baûo: - Suyùt cheát ñaáy, anh aï. Vaø Döï keå laïi chuyeän chaùy chieác xe oâ-toâ cuûa traïò Döï xoâng vaøo cöùuï Boûng caû maët, caû ngöôøò Naèm traïm xaù haøng thaùng. Döï bao giôø cuõng vaäî Coi væeäc traïi nhö vieäc nhaø. Laøm haêng vì caùi tính noù theá. Döï ñöôïc giaùm thò keát nöôùc da nghóa laø coù vieäc gì ñoät xuaát laïi goïi Döï ñò Chuû nhaät. Ngaøy nghæ. Laøm ñöôøng. Chöõa laïi ñaäp Söûa laïi caùi baäc caáp ôû khu cô quan. Döï ñeàu ñöôïc goïò Luùc veà Döï chuyeän nhö phaùo rang. Nhöõng laø oâng Quaân noùi gì, oâng Vui, oâng Thanh Vaân ñi baén chim ra laøm saoï Roåi baø Muøi nhaø - beáp - caùn - boä toát laém. Ñaép laïi beáp loø cho baø aáy, baø aáy cho moät ña thòt, baét aên heát, khoâng ñöôïc mang vaøo traïò Ñi laøm meät nhoïc, nhöng Döï thuaät laïi aàm ó, soâi noåi, phaán khôûi, duø nhieàu khi maát moà hoâi maø chaúng ñöôïc gì, moät nöûa caân söõa boåi döôõng cuõng khoâng. Chæ ñöôïc xuoáng suoái taém. Taém boài döôõng. Döï laøm haén lieân töôûng ñeán moät anh coá noâng, boãng laïc vaøo nhaø caùc quan, trôû veà huyeân thuyeân troø chuyeän. Haén vaãn nghó Döï coù moät caùi gì ñoù ngôù ngaån. Khoâng ngôù ngaån maø laïi xoâng vaøo daäp oâ-toâ chaùî Ai khieán? Ngoä nhôõ boûng cheát thì saoû Hay co quaép chaân tay, taøn pheá thì saoû Hình nhö Döï haøi loøng vôùi cuoäc soáng trong tuø. Chöa bao giôø thaáy Döï keâu ca phaøn naøn. Chaúng ngôù ngaån maø laïi ñöa ñaàu cho haén caét toùc. Tuø maø ñöôïc caét toùc thaät nhö ngöôøi bình thöôøng ñöôïc ñi taém Ñoà Sôn. Traïi vaãn coù moät anh chuyeân laøm vieäc caét toùc. Ñöøng töôûng vieäc laøm cuûa anh ta nhaøn nhaõ hôn moïi ngöôøò Toâng-ñô cuøn, boùp ñeán phaùt haïch ôû naùch. Ñöùng ñeán tuï maùu ôû chaân. Khi anh ta maõn aùn ñöôïc veà, oâng Laâm coù saùng kieán trao boä ñoà caét toùc cho Thaát quaûn lyù. Caùc toaùn möôïn veà caét cho nhau ngaøy chuû nhaät. Theá laø ai cuõng thaønh thôï caét toùc. Haén cuõng caét. Moïi ngöôøi nghi ngôø khaû naêng cuûa haén. Döï ngoài ngay xuoáng caùi gheá ôû nhaø aøn thaûn nhieân: - Anh caét cho em. Haén caàm toâng-ñô duõi toùc cho Döï. Toâng-ñô cuøn, ñaàu Döï baån, toùc laïi daøi, côïp. Haén boùp. Toùc ñöùt, toùc chöa ñöùt giaét vaøo toâng-ñô, nhoå leân lòch phòch nhöng Döï khoâng keâu maø chæ nhaên thoâò Döï ngoài cuùi cuùò ngoan ngoaõn. Haén duõi vaø thænh thoaûng laïi phaûi chôø, vì moät anh möôïn toâng-ñô söûa laïi caùi maò Noùi chung caùc ñoà duøng caét toùc ñöôïc luaân phieân söû duïng ñeå ba boán "oâng thôï" phuïc vuï ba boán "oâng khaùch" cuøng moät luùc. Cuoái cuøng maùi toùc ñaàu tieân trong ñôøi haén ñaõ ñöôïc haén söûa sang xong. Ñoù laø moät taùc phaåm ñieån hình cuûa nhöõng ngöôøi môùi taäp caét toùc: coùc gaëm, laøn soùng, raêng cöa, beân döôùí traéng, beân treân xoeø ra moät vaønh nhö ñoáng rôm bò ruùt nham nhôû. Döï ñöa tay xoa leân gaùy, phaán khôûi: - Nheï caû ngöôøò Anh caïo cho em. Haén laïi phaûi chôø. Vì dao caïo coøn baän. Cuoái cuøng haén caàm dao, lieác lieác vaøo baøn tay vaø caïoï Baám mai caùi ñaõ. Haén hoaûng: Löôõi dao khoeùt ngay moät lôùp da traéng heáu vaø ôû choã ñoù nhöõng gioït maùu töôi ròn raï.. Haén xuyùt xoa: - Cheát roàò - Khoâng sao, anh cöù caïo ñò Ñeán luùc ñoù haén môùi bieát caïo maët coøn khoù hôn duõi toâng-ñôï Löôõi dao cuøn cöù nhaûy nhaûy baêm baêm treân traùn Döï thaønh nhöõng veät ri ræ... Haén baûo Döï: "Thoâi, xong". Döï ñöùng leân laáy löôïc chaûi ñaàu, laáy tay caøo toùc ôû vai, ôû coå. Laáy aùo ñaäp khaép ngöôøi (nöôùc ñaâu maø taém) Luùc baáy giôø haén môùi thaáy meät, ñaàu nhöùc leân vì quïaù caêng thaúng. Döï ñöôïc veà sau haén hai thaùng. Ñôït aáy veà khaù ñoâng. Haén nghó coù leõ nhöõng caâu ñaêng baùo, noùi treân ñaøi ñaõ baét ñaàu ñöôïc thöïc hieän chaêng: "Xoùa boû haän thuø, khoâi phuïc tình thöông". "Nhieãu ñieàu phuû laáy giaù göông, ngöôøi trong moät nöôùc phaûi thöông nhau cuøng". Hôn möôøi anh soá leû veà moät luùc, xoân xao caû traïò Tuy toaøn nhöõng ngöôøi treân ba leänh. Phoá ñaõ veà. Daân Caàu Giaùt vaãn chöa ñöôïc veà. Caû Caùn nöõaï Caùn thì veà vôùi aæ Cöông nöõa, gia ñình Cöông ñi Nam heát töø naêm 1954. Moät mình Cöông ôû laïò Ñuû ñeå ngöôøi ta nghi vaán, ñaët vaán ñeà vaø khoâng theå tha Cöông. Coù ai tin ñöôïc raèng Cöông ôû laïi mieàn Baéc chæ vì moät coâ gaùò Vuõ Löôïng, Caân, giaø Ñoâ cuõng coøn ôû treân aáî "Boïn lính môùi aáy maø". Döï ñaõ veà queâ, nhöng thaáy khoâng theå soáng ñöôïc ôû queä Boá meï Döï ñaõ maát. Khoâng anh chò naøo chòu cho Döï ôû. Vôùi laïi laøm coâng ñieåm cuõng ñoùi laém. Noâng thoân raát ñoùò Ñaáy laø chöa keå ñi tuø veà, ôû noâng thoân chaúng ai coi mình ra gì. Döï chæ ñaûo qua nhaø moät hoâm. Roài ra Haø Noäò Gaëp Mæn. Min ruû xuoáng P "tìm anh Tuaán xem sao, anh aáy veà ñöôïc maáy thaùng roài". Taát nhieân laø nhaûy taøuï Tieàn ñaâu laáy veù. Treân taøu hoï kieåm tra veù thì chìa caùi leänh tha raï - Theá anh chöa laøm gì aø? - Chöaï - Gay go quaù. Chuùng em khoâng bieát xoay caùch gì ñaâî Caû ba cuøng thôû daøò Hai ngöôøi baïn tuø nhìn caên buoàng. Nhìn Ngoïc vaø luõ treû baän bòu ñi ra ñi vaøo, ñong gaïo, nhaët rau, giaët giuõ, phôi phoùng quaàn aùo, maét hoï aùnh leân veû theøm thuoàng. Duø bò boûng, duø bò moät veát loang ñoû vaø traéng cheùo ngang maët xuoáng tôùi coå, neùt maët Döï vaãn queâ muøa, chaát phaùc, Döï ngöûa maët nhìn leân traàn, nhìn caùi quaït coùc quay xoe xoe, roài nhìn ra cöûa soå laåm baåm: - Nhaø anh nhö ñoäng aáy nhæ. Haén coá giöõ ñeå khoûi baät ra moät nuï cöôøi chua chaùt. Haén caøng khoâng hieåu vì sao Döï bò baét. Laïi laø tuø chính trò. Soá leû ñaøng hoaøng. Haén khoâng tin Döï laø tuø chính trò. Caùi soá leû cuûa Döï laø moät söï nhaàm laãn. Cuõng nhö haén tuø chính trò laïi coù soá CR880. Soá chaün. Thì haøng vaïn, haøng chuïc vaïn ngöôøi tuø, cuõng phaûi nhaàm laãn chöù. Nhaø haén maø ñöôïc Döï khen nhö ñoäng. Moät caùi buoàng hôn hai möôi meùt vuoâng. öu ñieåm laø cöûa soå nhieàu vaø roäng. Traàn cao, chæ coù moät caùi giöôøng ba xaø, boä baøn gheá... Duø ñang laâm vaøo hoaøn caûnh bi ñaùt nhaát, haén cuõng hieåu Döï vaø Min coøn khoán naïn hôn haén raát nhieàuï Hoï chæ ao öôùc ñöôïc nhö haén. Hình nhö Döï muoán hoûi caùi gì ñoù maø khoâng daùm. Haén khe kheõ: - Coù caàn gì khoâng, hôû Döï? Döï laáy heát can ñaûm: - Anh coøn boä quaàn aùo cuõ naøo khoâng? Haén ñöùng leân ngaî Quaàn aùo haén coù. Nhieàu ngöôøi cho haén. Quaàn aùo cuõ cuûa chính haén cuõng coøn. Haén taëng hai ngöôøi hai boä. Moät boä cuõ nhöng coøn laønh. Moät boä ñaõ pích-keâ ôû ñaàu goái vaø ôû moâng. Haén giuïc: - Thay luoân ñi, thöû xem coù vöøa khoâng? Hình nhö caû hai ñeàu khoâng muoán mang treân ngöôøi boä quaàn aùo naâuï Hoï ra nhaø giaûò Thay ngaî Döï maëc boä laønh, Min maëc boä vaù. Ñuùng laø deã troâng hôn. Bình thöôøng hôn. Traø troän vôùi ñôøi thöôøng ñöôïc roàò Theá laø haén laïi nhôù ñeán nhöõng ngöôøi quen quen, ngôø ngôï haén gaïp treân ñöôøng. Nhan nhaûn. Heät nhö nhöõng ngöôøi thöôøng. Chaúng ai bieát raèng soá ngöôøi naøy ñaõ traûi qua nhöõng naêm thaùng nung luyeän ñaëc bieät. Nhieät ñoä trong ngöôøi hoï khaùc haún moïi ngöôøò Haén thaáy loï Haén hoaûng. Sao maø ñoâng theá. Haén laïi hôi muï mò ñò Ngoïc phaûi giuïc haén: - Anh noùi caùc anh ngoài deïp laïi ñeå con noù doïn côm. Côm ñoän mì. Moät baùt canh rau ñaî Moät baùt maém toâm chöng. Chuû khaùch quaây quaàn. Côm nöôùc xong, hai ngöôøi khaùch ñöùng daäy xin pheùp ñi ngaî Haén bieát Döï vaø Min chaúng coù choã naøo maø ñi ôû caùi thaønh phoá naøî Nhöng haén khoâng theå löu hai ngöôøi laïò Nhaø haén quaù chaät. Haén cuõng coù quaù nhieàu ñieàu phaûi loï Chính haén cuõng khoâng bieát phaûi laøm gì ñeå soáng. Toái hoâm sau coâ chöõa ñoàng hoà ngoaøi cöûa baûo haén: - Hai anh hoâm qua laïi ñeán. Thaáy haén ngôù raï Coâ noùi roõ hôn: - Caùi anh bò boûng ôû maët vôùi moät anh nöõa aáî.. Haén ngaïc nhieân. Coâ ñoàng hoà noùi tieáp: - Hai ngöôøi ñöùng suoát buoåi chieàu ôû beân kia ñöôøng, nhìn sang ngoõ beân naøî Haén thaáy nhoùi loøng. Nhoùi loøng ôû choã Min vaø Döï khoâng daùm vaøo nhaø haén. Hoï ñoùò Hoï caàn choã nghæ ngôi, choã ngoài than thôû. Hoï theøm nhìn vaøo moät gia ñình... Hoï cöù ñöùng döïa bôø töôøng ngoâi nhaø beân kia ñöôøng maø nhìn sang. Ñöùng suoát moät buoåi chieàu ôû væa heø beân kia ñöôøng nhìn sang roài ñò Ñi ñaâu Coâ chöõa ñoàng hoà noùi laø ñuùng. Coâ raát thoâng caûm vôùi haén. Coâ raát thöông Ngoïc vaø maáy ñöùa nhoû. Ngaøy haén ñi xa, coâ thaáy con Thöông ngoài khoùc moät mình ôû giöõa caàu thang. Khoùc töø bao giôø, söng caû maét. Thaèng Döông ñöùng beân cuõng khoùc. Coâ hoûi noù vì saoï Thì ra noù ñi xeáp haøng maäu dòch mua thòt. Meï Ngoïc ñöa cho noù moät ñoàng. Noù cho vaøo tuùi, suoát trong luùc xeáp haøng noù luùc naøo cuõng naém chaët caùi tuùò Noù oaø leân: "Theá maø maát roài, coâ ôi". Coâ ñoàng hoà doã daønh noù. Coâ cho noù moät ñoàng. Neáu khoâng phaûi coâ ñoàng hoà, maø laø moät ai khaùc trong soá nhaø naøy nhìn thaáy hai ngöôøi aáy vaø bieát hoï laø baïn tuø cuûa haén, haún seõ baøn taùn, khinh bæ haén, khinh bæ hoï, ñoù laø chöa keå ngöôøi ta coøn daën con, daën vôï: "Cöûa raû caån thaän. Quaàn aùo keùo vaøo ñò.. " Haén cöù nghó Min vaø Döï coøn ñeán nhaø haén moät laàn nöõaï Nhöng hai ngöôøi bieán maát. Laën maát. Thænh thoaûng haén vaãn nhôù ñeán hoï. Nhôù ñeán luùc haén xuoáng nhaø, nhìn thaáy Döï, Min döïa vaøo töôøng, sôï seät nhìn haén. Roài haén töôûng töôïng ra caùi luùc hai ngöôøi ñöùng beân kia ñöôøng nhìn sang beân naøy suoát moät buoåi chieàuï.. Khoâng bieát hoï laøm gì, hoï soáng ra saoï Ñoù laø thôøi gian raát khoù khaên. Moät mình Ngoïc di laøm nuoâi caû nhaø: moät ngöôøi choàng thaát nghieäp, vaø ba ñöùa con (con Nguyeät ñaõ coù oâng baø nuoâi) vôùi ñoàng löông ít oûi: phuï kho 45 ñoàng. Coù ngaøy naøng ñaïp xe ñi laøm maø chöa nghó kieám ñaâu ra naêm xu ñeå mua môù rau ñay ñem veà naáu muoái caû nhaø chan huùp. Cuõng may maø coù söï giuùp ñôõ cuûa anh Thaân - moät ngöôøi quen nöûa thaønh phoá - sau ba thaùng nghieân cöùu, xem xeùt, phoøng löông thöïc ñaõ caáp soå gaïo cho haén. Haén xuyùt xoa vì ba möôi chín caân gaïo bò maát aáy, nhöng Ngoïc thì möøng. Naøng sôï haén khoâng ñöôïc caáp soå gaïo, hoaëc coøn phaûi chôø ñôïi nöõaï Vôùi naøng ñieàu gì cuõng coù theå xaûy raï Naøng hoaûng sôï vôùi taát caû. Ñoù laø moät neùt môùi haén thaáy ôû naøng. Haén caøng thöông naøng hôn. Haén khoâng muoán quaøng theâm caùi aùch nöõa leân vai naøng. Haén muoán san seû vôùi naøng gaønh naëng naøng mang quaù laâu roàò. Nhöng laøm gì? Laøm gì ñeå soáng? Bình daïy haén lau xe ñaïp. Lau caùi xe ñaïp cuûa Ngoïc, Bình baûo: - Ngheà naøy soáng ñöôïc ñaáy, maøy aï. Tröôùc khi ñi tuø, Bình ñaõ daïy haén lau daàu xe ñaïp. Luùc aáy Bình goïi vieäc lau daàu xe ñaïp laø taäp theå duïc trí oùc. Nhöng haén voán laø keû vuïng veà. Coâng vieäc mang tính chaát kyõ thuaät nhaát vôùi haén laø ñoùng guoác cho Ngoïc maø ñinh khoâng khoaèm, khoâng ñoùng vaøo taî Trong traïi, nhöõng hoâm ñi röøng, haén phaûi nhôø ngöôøi maøi dao hoä: Khi Kyû Mình, khi Sôn, khi Hæn Saùn, giaø Goïò Haén maø maøi, con dao cöù saùng loaùng leân, chöù khoâng saéc. Haén lau xe ñaïp thì lau thoâi, chöù haén bieát haén chaúng laøm ñöôïc ngheà naøî Chæ moùc loáp vaøo vaønh cuõng thaáy gay go roàò Haén ra tröôùc cöûa thaønh ñoaøn, la caø ngoài chôi ôû vöôøn hoa vôùi moät anh tuø V. Q. Anh naøy teân laø Phuùc muø, vì hai mi maét treân coù hai noát ruoài ñen sì moïc ra thaây laåy nhö hai caùi ñaàu vuù. Phuùc coù kieåu noùi tuïc khoâng chòu ñöôïc. ôû trong tuø thì: Saùng ra chöa kòp, ñ.meï... Ñaùnh raêng röûa maët ñaõ goïi ñi laøm roàò. Vaø: - Caùc chaøng maø ñeøo caùc naøng ñi chôi, ñ.meï... Chaâm kim laø cheát vôùi em, ñ.meï... Ba haøo chöù naêm haøo cuõng traû ngaî Hí hí... - Baây giôø veà, ñ.meï... khoâng bieát con gaùi ñaõ coù côm chöa ñaâî Phuùc coù kieåu noùi nhö vaäî Cöù ñeán chöõ ñ.meï laø Phuùc chaám caâuï Haén taäp söï theâm, nhöng Phuùc gaét: - Boá ñ.meï. Laøm hoûng heát roàò Toâi baûo boá ñ.meï nôùi ra cho toâi, boá laïi ñ.meï ñi vaën vaøoï Chaùy heát saùm cuûa toâi roàò Haén caõi: - Khoâng. Toâi vaën ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà maø. - Khoå laém.
Caùi baøn eùp cuûa toâi laøm ngöôïc
raêng. Vaën ra töùc laø ñ.meï
vaën vaøoï Vaën vaøo ñ.meï töùc
laø vaën ra, boá aï!
|