Suoát thôøi gian loay hoay lo taøi khoaûn, chaïy hôïp ñoàng vaø thöïc hieän hôïp ñoàng ñaàu tieân, haén khoâng gaëp Giang. Giang laën maát taêm. Len cuõng khoâng laïò Chaúng bieát Giang soáng baèng gì. Haén ñaõ tôùi nhaø Giang. Khoâng gaëp meï Giang. Khoâng gaëp chò Hieân. Goïi "Chò Hieân" laø goïi theo caùch cuûa Giang thoâò Chöù Hieân coøn ít tuoåi hôn haén. Haén chöa gaëp ngöôøi phuï nöõ naøy nhöng nhaø Giang coù moät böùc aûnh Hieân phoùng to treo treân töôøng. Ñoù laø moät thieáu phuï treû, ngoaøi ba möôi, caèm tì leân hai baøn tay ñan vaøo nhau meàm oaët, maù baàu bónh, caëp maét ñen vaø tö löï. Moät ngoùn tay ñeo nhaãn. Thoõng xuoáng ngöïc moät sôïi daây chuyeàn maûnh. Moät kieåu maët khaùc haún Giang vaø meï Giang. Giang gioáng meï. Ngöôøi nhoû, maët gaày, moâi moûng. Chaéc Hieân gioáng boá.

 Hieân trong aûnh thaät töông phaûn vôùi choàng: Anh Tuyø, moät coâng nhaân xaây döïng hôn tuoåi haén ñaõ nghæ maát söùc vaø ñi xaây thueä Ñaàu caét boác, maët ñen ñuûi vaø chaát phaùc, baøn tay nöùt neû vì voâi vöõaï Ngöôøi anh luùc naøo cuõng toaû ra muøi cuûa caùc böùc töôøng ñang xaâî Anh pha nöôùc môøi haén vaø baûo:

 - Caäu Giang ñi hôn tuaàn nay roàò

 Luõ treû con chöõa laïi caâu noùi aáy:

 - Ñeán hoâm nay laø ñuùng möôøi ba ngaøy, baùc aï.

 Haén ñaïp xe veà, loøng naëng tróuï Giang ñi ñaâuû aét haún Giang laïi tham gia vaøo moät baêng naøo ñaáî Ñieàu ñoù thaät nguy hieåm. Nhö coù moät caùi gì ñang saép nuoát chöûng laáy Giang.

 "Neáu caâu chuyeän giöõa Len vaø Giang thaønh thì ñaâu ñeán noãi". Haén laïi laåm nhaåm moät mình. Caùi ñoù ñaõ thaønh taät roàò Nhöng haén chöa bieát haén maéc thoùi quen aáî Bôûi vì khi haén laåm nhaåm laø luùc haén ñaém chìm trong suy nghó.

 "Nhöng khoâng theå traùch Len". Haén laïi laåm nhaåm. Khoâng theå traùch boá meï Len. Neáu coù ai ñaùng traùch thì ngöôøi aáy laø Giang. Maø trong chuyeän naøy, Giang cuõng khoâng ñaùng traùch hoaëc chæ ñaùng traùch moät phaàn...

 Phaûi ñeán khi baét ñaàu thöïc hieän hôïp ñoàng laøm khay haáp mì sôïi, Giang môùi ôû ñaâu veà. Giang ñeán nhaø, khoâng gaëp haén. Haén ñang ôû choã laøm. Ñoù laø moät caùi saân roäng, cuõng cuûa moât anh ñi tuø veà maø haén vaø Daàn quen. Giang ñeán, khi haén ñang ngoài xoåm giöõa saân giô buùa ñaäp maïnh vaøo caùi ñoät. Haén döøng taî Giang ngaém nghía coâng trình haén ñang laøm dôû: Moät laù toân traùng keõm ñaõ ñuïc thuûng nhöõng haøng loã troøn (phi taùm) ñeàu taêm taép. Maáy ngöôøi nöõa cuõng ñang laøm nhö haén... Tieáng buùa, tieáng laù toân bò va chaïm keâu nhöùc oùc. Ngoån ngang maët saân, nhöõng maûnh toân troøn xoe bò ñuïc ra nhö nhöõng ñoàng xu nhoû. Haén gheù saùt tai Giang:

 - Laën laâu theá.

 Giang ngaém nghía haén ñuïc moät luùc, roài baûo:

 - Toái em laïi nheù. Baây giôø em ñi ñaâî

 Haén nhìn theo boùng Giang nhoû, gaày, daùng phong traàn. Cuõng gioáng Gorki, Giang khoâng coù tuoåi thieáu nieân. Töø thôøi thô aáu Giang böôùc thaúng vaøo tuoåi thanh nieân, tuoåi tröôûng thaønh. Tröôûng thaønh trong tuø ñaøy, trong lôùp ngöôøi caën baõ.

 Haén laïi ñuïc tieáp. Daàn ñi ñi veà veà, doác ôû tuùi ra nhöõng caùi ñoät baèng saét. Ñoät môùi saéc, ñuïc coøn deã. Ñuïc ñöôïc vaøi haøng laø noù chuøn laïò Haén caûm thaáy khoâng theå ñoät ñöôïc. Khoâng ñaûm baûo kyõ thuaät. Mieáng toân troøn bò caét ra khoâng coù loái thoaùt. Neân noù khoâng ñöùt haún. Nghieâm troïng hôn laø ñoät nhö theá, laù toân phaúng bò bieán daïng.

 Daàn taàn ngaàn:

 - Phaûi coù maùy eùp. Ñaët laù toân leân treân baøn eùp...

 Haén döøng ñoät, ngaém nghía coâng trình cuûa mình:

 - Laù toân chöa ñuïc, phaúng laø theá, ñöïc ñeán ñaâu cong uoán leân ñeán ñoù.

 - Theá naøy chöa chaéc hoï ñaõ nhaän ñaâu
ï 
 Daàn ñò Ñeán chieàu Daàn veà. Haén vaø maáy nhaân coâng thueâ möôïn nöõa ñang ñuïc. Daàn ñaù vaøo chaân haén:

 - Ñi ñi! Duïc laøm choù gì. Ñi vôùi toâi!

 Daàn vaø haén ñi uoáng nöôùc cheø cheùn. Daàn baûo ñaõ tìm ñöôïc moät coâng nhaân xöôûng ñoùng taøu saün saøng baûo ñaûm heát hôïp ñoàng cho mình.

 - Nhöng coøn giaù caû ra sao

 Haén lo laéng hoûò Daàn xì moät tieáng:

 - Baây giôø laøm sao ñöøng ñeå noù phaït lôõ hôïp ñoàng laø toát laém roàò

 Vaø Daàn tính toaùn:

 - Ñ.meï. (Daàn vaêng tuïc) Thaèng Thaêng cheùm maïnh quaù. Möôøi phaàn traêm hôïp ñoàng. Maát ñöùt vôùi noù boán traêm. Coù theá noù môùi cho kyù. Noù laø tröôûng phoøng keá hoaïch maø laïò..

 Daàn noùi nhöõng con soá... Tieàn gia coâng cuûa anh thôï xöôûng ñoùng taøu, tieàn thueá, tieàn vaän chuyeån laø vöøa xoaún.

 Haén cuõng thaáy caùi hôïp ñoàng saûn xuaát khay haáp mì sôïi ñaâu coù deã nuoát, ñoái vôùi moät hôïp taùc xaõ nhö hôïp taùc xaõ Ñoàng Taâm. Teân laø Ñoàng Taâm ñaáy, nhöng ñaâu coù ñoàng taâm. Hôïp taùc xaõ coù hôn möôøi xaõ vieân, chæ coù haén ñuïc vaø Daàn ñi ñi veà veà, doác ra nhötng caùi ñoät. Coøn maáy ñöùa choai choai quanh xoùm ra ñuïc thueä Nhöõng xaõ vieân khaùc bieán ñi ñaâu heát. Hoaù ra cuõng toaøn nhöõng ngöôøi ñi tuø veà, ngheà nghieäp ngöôøi bieát, ngöôøi khoâng. Voán lieáng khoâng. Khoâng ai phaûi goùp. Coù coâng nhaát laø Daàn, ngöôøi ñaõ ñöùng ra toå chöùc, lo hôïp ñoàng vaø haén chaïy ñöôïc taøi khoaûn.

 Haén ñoàng yù vôùi Daàn. Sao cho khoâng bò phaït laø toát. Taát caû vieäc thu xeáp chuyeån hôïp ñoàng cho anh Thoï xöôûng ñoùng taøu, haén maëc Daàn. Haén nghó: Coù theå nhöõng con soá Daàn ñöa ra chöa thaät chính xaùc. Nhöng hoaøn caûnh Daàn cuõng khoán naïn, coù khi coøn khoán naïn hôn haén. Daàn khoâng coù ai giuùp ñôõ. Haén coøn boá meï, anh em, baïn beø. Haén mong Daàn saân siu ñöôïc tí chuùt ôû caùi hôïp ñoàng naøî Daàn ba ñaøo quaù. Coøn haén, haén cuõng chaúng maát gì. Chæ maát ít thôøi gian. Maø thôøi gian haén nhieàuï Laïi khoûi phaûi naèm moät mình ôû nhaø, suy nghó. ít ra cuõng coù moät caùi gì ñoù ñeå mình baän roän, lo laéng vaø hy voïng.

 Buoåi toái hoâm aáy Giang ñeán nhaø haén nhö ñaõ heïn. Giang thay ñoåi haún: Sô-mi traéng laø phaúng, cho vaøo trong quaàn. Quaàn xi-mi-li pha ni-loâng maøu be cuõng laø phaúng. Vöøa troâng thaáy Giang, Ngoïc ñaõ reo:

 - Caäu Giang. Ñi ñaâu maø laâu theá?

 - Em ñi Tuøng Döông, chò aï.

 - Anh ñeán nhaø maáy laàn ñaáî Daïo naøy caäu laøm aên gì?

 Giang cöôøi: "Em nhuøng nhaèng". Ngoïc nhìn Giang doø xeùt. Naøng bieát Giang chaúng coù coâng vieäc gì laøm aên. Naøng thöông Giang nhö naøng thöông choàng naøng. Moãi ngöôøi moät con ñöôøng ñi ñeán tuø ñaøî Moät soá phaän ñi ñeán tuø ñaøy vaø baây giôø cuøng chung caûnh ngoä. Giang vaãy thaèng Döông:

 - Laïi ñaây, caäu cho caùi naøî

 Giang ruùt tuùi cho noù moät goùi nhoû keïo laïc. Vaø moät caùi coøò Noù ñöa leân moàm thoåi "toeùt toe". Maét noù saùng leân. Heát nhìn meï laïi nhìn boá. Hai ñöùa lôùn ngöøng hoïc.

 Thang Hieäp giô tay:

 - Döông, cho anh xem naøoï

 Thaèng Döông giaáu voäi veà phía löng vaø laïi ñöa coûi leân moàm thoåò

 - "Em ñang laøm caùi naøy ñaáy, chò aï!".

 Giang troû vaøo caùi coøi trong tay thaèng Döông, baûo Ngoïc.  Khi hai anh em ñaõ xuoáng thang, Giang cöôøi:

 - Noùi ñuøa ñaáî Cuûa anh Vuõ em laøm.

 - Vuõ naøo

 - Con baø coâ em. Anh chöa bieát.

 Giang ñeøo haén ñi chôi phoá.

 - Anh em mình vaøo ñaây uoáng nöôùc chanh ñò

 - Sang theá

 - Em coù tieàn.

 Quaùn giaûi khaùt ôû ñaàu ñöôøng Quang Trung, nôi troâng ra choã Phuùc muø chöõa xe ñaïp ngaøy naøoï Phuùc ñaâu roàæ Phuùc laøm gì? Hoï vaøo trong nhaø. Hoï khoâng muoán ngoài ngoaøi heø. ôû ñoù coù maáy thanh nieân ñang uoáng nöôùc. Hoï muoán yeân tónh chuyeän troø.

 - Len ñaâu

 Giang chaâm ñieáu thuoác.

 - Em khoâng gaëp.

 Haén thôû daøò

 - Thoâi, anh ñöøng noùi chuyeän aáy nöõa

 Haén bieát chuyeän giöõa Len vaø Giang theá laø heát. Haén keå chuyeän haén laøm hôïp taùc xaõ Ñoàng Taâm.

 - Anh khoâng laøm ñöôïc ñaâu

 - Hôïp taùc khoâng coù gì caû thì laøm aên sao ñöôïc.

 - Giang ñi Tuøng Döông thaät ñaáy aø?

 - Em ñi thaät.

 - Em laøm gì treân aáy

 Em buoân baùn laèng nhaèng.

 - Khaù khoâng?

 - Cuõng ñöôïc.

 Ñuùng laø troâng Giang coù veû coù tieàn. ít nhaát laø hai anh em cuõng vaøo quaùn giaûi khaùt nhö nhöõng ngöôøi sang troïng. Giang uoáng nöôùc vaø nhìn haén, nhìn veû maët, daùng ngöôøi ñöôïc ñuùc töø caùi khuoân ñuùc caùn boä coâng nhaân vieân nhaø nöôùc cuûa haén, maø duø theá naøo cuõng vaãn ñeå laïi daáu tích treân con ngöôøi haén, töø cöû chæ, kieåu toùc, caùch aên maëc. Duø naêm naêm tuø, gaàn moät naêm thaát nghieäp roài, daáu veát caùn boä vaãn chaúng phai ñò

 Giang cöôøi rinh rích:

 - Troâng anh gioáng taây   thaät ñaáî

 Giang nhìn ra ngoaøi, chôït Giang keâu leân:

 - Cheát roài, caùi xe döïng ñaây ñaâu maát roàæ

 ôû choã væa heø ngay tröôùc cöûa, caùi xe cuûa Giang, boùng loaùng, ñöùng treân chaân choáng, khoâng coøn nöõaï Hai anh em chaïy voäi ra
ï 
 - Em vaãn tia ñaáy chöù. Vöøa naõy vaãn coøn.

 Hai ngöôøi nhìn veà phía ñaàu ñöôøng, phía cuoái ñöôøng hun huùt. Khoâng. Khoâng ai ñaïp xe voäi vaõ. Coù maáy ngöôøi ñeàu ñi thong thaû vôùi daùng bình thöôøng nhaát.

 Haén vaø Giang laëng leõ quay vaøoï Giang ñi ñeán saùt töôøng nôi döïng boán, naêm caùi xe cuûa khaùch.

 Giang hoûi töøng xe vaø reo leân:

 - Ñaây roàò Ai laïi daét vaøo ñaâî

 Baø chuû quaùn cöôøi xoaø:

 - Em daét vaøo ñaáy cho noù goïn.

 Maáy anh ngoài uoáng nöôùc cuõng cöôøi:

 - Coâng nhaän hai oâng naøy bình tónh.

 Giang giaûi thích:

 - Caên baûn laø xe ñi möôïn maø. Neân khoâng nhaän ra
ï 
 Sau laàn gaëp aáy, Giang hay laïi nhaø haén hôn. Treân neùt maët khoù ñaûm ñaêm cuûa Giang khoâng haèn leân daáu hoûi to töôùng: Laøm gì soáng ñaâî Giang nhö ñaõ coù höôùng roàò Cöù vaäy maø laøm. Roài ñeán ñaâu thì ñeán. Chính vì theá maø haén lo cho Giang. Lo, nhöng khoâng daùm noùi, khoâng daùm hoûò Vaû laïi bieát khuyeân Giang gì ñaâyû Lieäu coù laø ñaïo ñöùc giaû khi khoâng tìm ñöôïc moät loái thoaùt naøo cho Giang, maø chæ ñöa ra nhöõng ñieàu thuyeát lyù. Laâm vaøo nhöõng hoaøn caûnh naøy môùi bieát cuoäc soáng khoù khaên tôùi möùc naøoï Ñieàu haén nghó veà Giang, lo veà Giang ñaõ ñöôïc xaùc ñònh laø ñuùng. Ñieàu haén phoûng ñoaùn ñaõ thaønh söï thaät.

 Moät voøng xoaùy maø Giang khoâng theå thoaùt. Moät hoâm haén vaø Bình ñang ngoài noùi chuyeän thì Giang ñeán. Giang vaø Bình quen nhau qua haén. Giang vaùc moät chieác xe ñaïp Thoáng Nhaát cuõ leân gaùc, baûo haén:

 - Anh cho em göûi caùi xeï Cuûa moät thaèng baïn em. Noù ñi taøu Haø Noäi baây giôø.

 Haén gaät ñaàuï Giang mang xe döïng vaøo caïnh loø söôûò

 - Em ñeå vaøo ñaây cho goïn.

 Haén hoûi Giang khi Giang xuoáng thang:

 - Göûi laâu khoâng?

 - Moät hai ngaøy thoâi, anh aï.

 Vieäc göûi ñoù laø raát bình thöôøng thoâi, nhöng haén vaø Bình nhìn nhauï Im laëng. Vaø hieåuï Bình cuõng nghó nhö haén: Giang laïi ñi ñaùnh ngheõoï Haén ñöùng daäy, luøi ra xa ñeå nhìn caùi xe ñaïp cuõ kyõ trong toaøn caûnh. Chöa bao giôø haén nhìn thaáy moät ñoà aên caép naøo giaù trò nhö vaäy Haén hieåu raèng coù moät ngöôøi naøo ñoù vöøa maát caû gia taøi, maát caû caàn caâu côm, phöông tieän kieám soáng ñaây Hoï ñang trình baùo coâng an. Hoï ñang tìm. Hoï ñang nguyeàn ruûa keû aên caép. Hoï khoâng theå bieát ñöôïc caùi xe thaân yeâu, quen thuoäc, trung thaønh cuûa hoï ñang naèm ôû choã naøo ñaâu
ï
 Chuû cuûa chieác xe naøy cuõng gioáng haén, khoâng chaêm chuùt, ít lau chuøi, ñi laø ñi, theá thoâò.. Khoâng ai baûo ai, haén vaø Bình cuøng böôùc laïi, cuùi xem bieån soá. ôû taám bieån saét coù haøng chöõ noåi: TD. Xe ôû Tuøng Döông. Giang chuyeån ñòa baøn, leân Tuøng Döông nhaäp vôùi moät baêng naøo ñoù treân ñaáî Caùi khoaù voøng vaãn coøn, nhöng oå khoaù ñaõ bò phaù, long raï Thaät voâ cuøng nguy hieåm. Lao vaøo troø naøy, sôùm muoän cuõng sa löôùò Sôùm muoän cuõng trôû laïi Hintôn. Beân caïnh noãi lo cho Giang, haén coøn lo Ngoïc vaø luõ treû bieát. 

 - Xe cuûa baïn caäu Giang.

 Luõ treû tin ngaî Coøn Ngoïc, khoâng hieåu Ngoïc coù nghi ngôø gì khoâng. Haén khoâng daùm hoûò Chæ mong Ngoïc thoâng caûm cho haén. Vaø cho Giang nöõaï Cuõng may Giang chæ göûi haén hai caùi xe taát caû. Chieác sau laø xe Favorit. Cuõng laïi döïa vaøo loø söôûi, ngay goùc nhaø. Ai vaøo cuõng troâng thaáî Chaúng leõ laïi ñaép chieáu leân xeï Khoâng töï nhieân. Maø ñeå trô ra theá naøy, thaät nguy hieåm. Ñaäp vaøo maét moïi ngöôøò ôû ñôøi ai hoïc ñöôïc heát chöõ ngôø. Coù khi chính ngöôøi quen cuûa haén laïi nhaän ra caùi xe naøy cuûa moät anh baïn môùi maát caùch ñaây vaøi hoâm. Luõ treû khoâng hoûi han gì. Nhöng Ngoïc noùi: "Laïi xe caäu Giang hôû?". Haén nhìn Ngoïc, ñoùn nhaän ñieàu traùch moùc. Haén thaáy Ngoïc caén moâi, traùnh caùi nhìn cuûa haén.

 Bình sang. Bình ngoài xoåm, laëng leõ ngaém chieác xeï Noù chæ laø saét theùp. Nhöng Bình caûm thaáy noù coâi cuùt. Anh xoùt xa cho chuû noù. Ñoù laø moät chieác xe ñaõ cuõ. Vaø ôû boä phaän naøo cuõng thaáy roõ baøn tay chaêm soùc cuûa ngöôøi chuû xeï Xe nam. Sôn ñaõ söùt ôû moät soá choã. Nhöõng choã söùt ñoù ñöôïc chaám laïi caån thaän baèng moät thöù sôn gaàn nhö cuøng maøuï Gaùc-ñô-bu gaõy ñaõ ñöôïc noái laïi raát kheùo, chaéc vaø khít. Yeân xe raùch ñaõ ñöôïc khaâuï Moät beân peâ-ñan gaãy ñöôïc cöa ngaén ñi vaø laøm laïi, nhöng vaãn ñuû caû bi, coân... Baèng chöùng laø khi Bình laáy tay quay caùi peâ-ñan ngaén, noù xoay tít. Loáp ñaõ moøn nhieàu, loáp sau trô vaûi, nhöng khoâng choã naøo bò giaäp, chöùng toû luùc naøo cuõng ñöôïc bôm caêng... Phanh, chuoâng vaãn coøn ñaày ñuû...

 Bình ñöùng leân, ra baøn uoáng nöôùc: "Coâng nhaän tay naøy giöõ caùi xe tuyeät dieäu". Haén cöù hình dung ngöôøi maát xe coù khuoân maët vuoâng vöùc, daùng cao lôùn nhö anh laùi caàn caåu chaân ñeá ôû döôùi nhaø. Anh ta cuõng coù moät caùi Favorit cuõ.

 Giang bò baét trôû laïi vaøo muøa ñoâng naêm aáî Muøa ñoâng ñaàu tieân ñöôïc töï do daøi khoâng keùm gì moät muøa ñoâng trong traïò

 Khi ñoù haén ñaõ thoâi khoâng laøm hôïp taùc xaõ cô khí nöõaï Haén baûo Daàn:

 - Thoâi, oâng xoay xoaû theá naøo tuyø oâng. Toâi khoâng laøm nöõa ñaâuï  Hôïp taùc xaõ Ñoàng Taâm cho ñeán luùc ñoù môùi thöïc hieän ñöôïc moät hôïp ñoàng duy nhaát: Laøm khay haáp mì sôïò Haén coøn ñi giaû haøng cho Daàn. Xeáp khay leân moät caùi xe boø do Daàn thueä Daàn ñöa haén möôøi ñoàng. Vöøa traû tieàn thueâ xe, vöøa aên tröaï..

 Haén, Daàn ñeán nhaø anh Thoï töø sôùm. Toaøn boä coâng vieäc phaûi chuyeån cho anh Thoï, moät coâng nhaân cô khí. Anh laáy saét theùp döïng moät caùi baøn eùp thuû coâng vaø thueâ ngöôøi laøm ôû nhaø anh. Coù döôõng ñeå tính loã. Coù caàn vít xuoáng laø xong. Chaát löôïng khoâng cheâ vaøo ñaâu ñöôïc. Nhöõng haøng loã ñeàu taêm taép treân mieáng toân vaãn cöù phaúng lyø.

 Xe ñò Chieác xe cao chaát ngaát nhöõng khay mì, ñaõ ñöôïc chaèng buoäc kyõ. Chuù beù ñaùnh xe (lôùn hôn thaèng Hieäp) ngoài treân caùi ngaùng buoäc giöõa hai caøng xeï Haén ñaïp xe theoï Daàn coøn noùi laïi moät laàn nöõa:

 - Coù moät soá khay mình ñuïc bò meùoï OÂng yeân taâm. Cöù baûo thaèng Thaêng laø toâi ñaõ noùi vôùi noù roàò

 Töôûng nhanh, hoùa ra quaù tröa vaãn chöa xong giaáy tôø. Ñuùng nhö lôøi Daàn noùi: Khay xaáu khay ñeïp Thaêng nhaän heát. Thaêng kyù hôïp ñoàng vôùi Daàn. Thaêng coù suaát. Daàn thì chöûi:

 - Ñ. meï. Thaèng Thaêng cheùm naëng quaù.

 Thaêng laáy cho haén boán caùi baùnh mì noùng hoåi, vöøa ra loø (loø ngay gaàn ñaáy). Haén haò Thaèng ñaùnh xe haò

 Haén ñang daït vaøo choã gioït gianh, traùnh naéng, nhai baùnh mì thì coù ngöôøi goïi haén:

 - Nhaø baùo! Laøm sao ñeán noâng noãi naøy

 Haén nhìn leân: oâng Höng giaùm ñoác nhaø maùy cô khí nay laø giaùm ñoác nhaø maùy mì sôïi, moät ngöôøi quen töø laâuï OÂng laø coäng taùc vieân tích cöïc cuûa haén. Nhôø haén, xí nghieäp oâng ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát. Nhôø oâng, haén hoaøn thaønh moïi yeâu caàu ñoät xuaát cuûa baùoï Haén thuoäc töøng phaân xöôûng cuûa xí nghieäp, bieát teân töøng toå tröôûng saûn xuaát vaø thaân caû vôùi toå tröôûng toå khaù, caùc caù nhaân coù tay ngheà coù thaønh tích... Haén vieát nhöûng tin nhöõng baøi ñaït yeâu caàu, neáu khoâng noùi laø saâu saéc. Giöõa oâng Höng vaø haén coøn coù caû moät söï hôïp ñoàng taùc chieán maø ñoâi beân raát hieåu vai troø, nhieäm vuï cuûa mình. Ví duï nhö buoåi toái, oâng Höng ñang ngoài ôû nhaø vôùi vôï con thì haén ñeán. Haén baûo oâng:

 - Anh ñaõ ñoïc chæ thò cuûa thaønh uyû veà ñôït thi ñua chaøo möøng Quoác khaùnh moàng 2 thaùng 9 chöa

 - Roàò Môùi nhaän ñöôïc buoåi chieàu, sao

 Haén trình baøî OÂng Höng hieåu ngay:

 - Caùc oâng caàn toâi phaùt bieåu höôûng öùng ñôït thi ñua chöù gì?

 Vaø oâng soát saéng ñi vaøo ngay vaán ñeà. OÂng bieát caùi gì haén caàn.

 OÂng baûo:

 - Muïc ñích yù nghóa ñôït thi ñua toûi khoâng noùò Caùi aáy phaàn nhaø baùoï Thaønh tích thì chöa coù vì chæ thò môùi nhaän, chöa phaùt ñoäng, trieån khaò Toâi phaûi noùi xí nghieäp toâi seõ höôûng öùng nhö theá naøoï Ñuùng khoâng?

 Haén gaät ñaàu lia lòa: "Ñuùng, ñuùng, chuû yeáu laø bieän phaùp".  OÂng Höng cöôøi: "Nhaát ñònh roàò Bieän phaùp laø phaàn cuûa chuùng toâi"... Vaø haén ghò Cöù theá ghò OÂng noùi veà khaâu yeáu trong xí nghieäp. Ñoù laø ngaønh ñuùc. Beân tieän, phay, baøo thao dieãn, naêng suaát taêng nhanh, nhöng thieáu phoâò Taïi saoû Vì chaát löôïng. Trong khaâu yeáu naøy phaûi tìm ra khaâu yeáu nhaát. Khoàng theå chung chung ñöôïc. Vì sao phoâi hay bò roã? Caùt? Hay gang? Hay kyõ thuaät? Töùc laø khoâng theå noùi khaâu yeáu chung chung maø phaûi tìm ra khaâu yeáu cuûa khaâu yeâuù.

 Saùng hoâm sau baùo ñaõ coù ngay baøi höôûng öùng phong traøo thi ñua cuûa giaùm ñoác Ñaøo Ñình Höng, in treân trang nhaát. Cöù coù vieäc ñoät xuaát, caàn gaáp, haén ñeán oâng. Cuõng coù khi do maûi chôi, nöôùc ñeán chaân môùi nhaûî oâng hieåu ngay vieäc oâng phaûi laøm. OÂng giuùp haén, haén giuùp oâng. Cô quan baùo tín nhieäm haén. Thaønh phoá tín nhieäm oâng. Haén vaø Bình goïi oâng laø "Giaùm ñoác sôû bieän phaùp". Ñuùng, oâng laø con ngöôøi cuûa nhöõng bieän phaùp.

 OÂng ñang ñöùng nhìn haén. Haén ñang ngoài daït vaøo væa heø traùnh naéng vaø nhai baùnh mì vôùi thaèng beù ñaùnh xe boø. (Haén giöõ thaèng beù laïi ñeå xem coù phaûi chôû caùi khay naøo veà söûa khoâng?).

 Haén vaãn ngoàò Hai tay hai caùi baùnh mì, moät chieác aên dôû, cöôøi thaûn nhieân nhö nhöõng ngöôøi bieát töï troïng khi laâm vaøo hoaøn caûnh töông töï:

 - Anh Höng Toâi giaû khay mì.

 Haén coá giöõ veû maët cuûa ngöôøi baèng loøng, hôn nöõa, baát caàn soá phaän. OÂng giaùm ñoác nhìn haén. Haén tin laø oâng ñaõ bieát chuyeän haén ñi tuø. OÂng ngaàn ngöø moät chuùt: "Chöa xong aø? Hay vaøo phoøng toâi maø nghæ?". Haén thaät söï caùm ôn oâng. Caû moät tình baïn ngaøy xöa coøn laïi caâu môøi thaân tình aáî

 OÂng ñò Haén laïi nhaò Vaø keùo thaèng ñaùnh xe boø ra quaùn uoáng nöôùc. Noù ñaõ khieâng vôùi haén maáy traêm caùi khay mì... Maõi ñeán chieàu môùi xong moïi thuû tuïc. Coù phieáu nhaäp khoï Coù hoaù ñôn nhaän haøng... Thaèng beù cuøng con boø ñaõ veà tröôùc. Haén ñaïp xe thong thaû treân con ñöôøng nhöïa vaøo thaønh phoá. Haén daønh ra ñöôïc maáy ñoàng trong soá tieàn Daàn ñöaï Haén ñöa cho Ngoïc. Buoåi toái, aên côm xong, Bình ñeán ruû haén ñi chôi phoá. "Heo maî Laâu laém môùi ñöôïc ñi chôi heo may vôùi nhau". Haén ngôù raï öø, heo may thaät. Heo may ñaõ veà.

 Cuoäc soáng khoù khaên laøm haén khoâng coøn caûm thuï ñöôïc thieân nhieân nöõaï Thaät khoán naïn quaù. Maø laøm sao haén laïi khoâng thaáy heo may nhæ? Haén chæ thaáy laønh laïnh. Vaø Ngoïc laáy khaên ra quaán coå cho thaèng Döông. Theá maø trong tuø haén nhaän bieát ñöôïc heo may, loøng xao xuyeán khi heo may xao xaùc ñaày röøng, ñaày traïò Heo may xao xaùc trôøi maây, xao xaùc maët ñaát saân traïò..  Heo may laø pheùp maàu laøm soáng laïi kyû nieäm. Nhö luùc naøy ñaïp xe vôùi Bình, haén nhôù tôùi moät ñeâm traêng thu thôøi chieán tranh baén phaù. Haén veà queâ thaêm con vaø sang phaø muoän. Thaønh phoá vaéng. Ñeøn ñieän taét. Ñöôøng phoá traøn ngaäp gioù heo may baát chôït vaø aùnh traêng lu
ï 
 Haén ñaïp xe treân ñöôøng phoá Hoàng Baøng hun huùt, loøng ngaân nga baøi "Con thuyeàn khoâng beán". Ñöôøng phoá daøi thaêm thaúm chæ coù moät mình haén ñaïp xe ngöôïc chieàu vôùi nhöõng chieác laù khoâ gioù cuoán xaøo xaïc.

 Boãng haén nghe thaáy töø phía ñoái dieän, döôùi boùng nhöõng caây me, moät tieáng huyùt saùo raát trong baøi haùt haén ñang thaàm haùt:

        Ñeâm nay thu sang cuøng heo may
        Ñeâm nay söông lam môø chaân maây

 Tieáng huyùt saùo vang, trong treân ñöôøng phoá nhö tieáng ngaân trong loøng haén. Moät ngöôøi vöøa huyùt saùo vöøa ñaïp xe töø trong boùng toái nhöõng caây me ñi ngöôïc laïi Ñoù laø tieáng cuûa trôøi, cuûa gioù, cuûa laù, cuûa thaønh phoá vaøo thuï Haén nhìn theo maõi con ngöôøi ñoàng ñieäu treân ñöôøng phoá vaéng tanh maø loøng caøng theâm yeâu ñôøi, yeâu ngöôøi, yeâu thaønh phoá coù moät ngöôøi khoâng bieát maët, khoâng bieát teân ñang ñaïp xe veà phía xa vôùi tieáng huyùt saùo nhoû daàn.

 Haén keå cho Bình nghe kyû nieäm aáy trong quaùn caø-pheâ vaø baûo:

 - Hoâm nay neáu khoâng coù maøy tao cuõng khoâng bieát laø heo may nöõa
ï 
 Bình cöôøi ha haû:

 - Maøy ôi! Chính tao cuõng coù moät thôøi queân Teát thaùng Gieâng, queân raèm thaùng Baûy
 
 Haén cuõng cöôøi vaø töï nhuû seõ coá gìn giöõ khaû naêng quyù baùu aáy cuûa mình: Bieát caûm xuùc tröôùc thieân nhieân. Khoâng theå ñeå caûm xuùc aáy bò tieâu dieät. Haén hieåu noù ñang moøn moûò Ñoái vôùi haén heo may hay moät traän möa ñeâm chôït tænh chæ laø nhöõng thöù xa xæ. Nhö noài mieán loøng gaø aên thöøa ôû nhaø Theá (hoâm haén ñeán baùn ba boù tuùi ni-loâng) maø haén khoâng theå naøocoù ñöôïc. Ñoù laø nhöõng thöù khoâng daønh cho haén. Nhöng haén vaãn töï nhuû: Ñöøng laõng phí, ñaùnh maát khaû naêng caûm thuï thieân nhieân, moùn quaø trôøi phuù cuûa haén. Cho tôùi maõi veà sau, trong cuoäc chieán ñaáu dai daúng ñeå giöõ laáy khaû naêng aáy, haén laïi phaùt hieän ra moät ñieàu khaùc. Haén chaúng loøng daï ñaâu höôûng thuï thieân nhieân. Haén laøm sao tónh taâm ñöôïc maø ngaém vaàng traêng thu thaêm thaúm, hay im laëng nhìn baàu trôøi chuyeån töø ñeâm sang ngaøy, dìu dòu, nhaøn nhaït, söï im laëng luùc ñoù luoân nhaéc haén nhôù tôùi bieån ì aàm...

 Loøng ngöôøi phaûi yeân tónh. Ñieàu aáy khoâng phuï thuoäc vaøo haén. Laøm sao ngöôøi aên maøy queø, leâ treân phaø baèng hai ñaàu goái beâ beát ñaát coù theå nhìn soùng ñang daøo daït quanh phaø. Laøm sao moät ngöôøi suoát ngaøy phaûi bòt mieäng moät ngoïn nuùi löûa ngheïn ngaøo soâi suïc trong loøng mình, luùc naøo cuõng lo kieám soáng, laïi nghe ñöôïc aâm ñieäu, cung baäc thaùnh thoùt cuûa con chim chích choeø tinh mô bay tôùi ñoã ôû ñaàu nhaø goïi moïi ngöôøi daäy baèng khuùc hoùt töï ngaøn xöa:

 - Thieáu tieåu tu caàn hoïc (Coøn nhoû tuoåi phaûi chaêm chæ hoïc haønh).

 Haén coù bao vieäc phaûi lo nghó. Vaø baây giôø taát caû söï suy nghó laø höôùng tôùi vieäc ñi laøm boác vaùc phaân ñaïm ôû Caûng. Chính Bình xin cho haén. Bình coù moät ngöôøi quen laøm ôû coâng ty phaân boùn caáp Ò Haén chaúng tin seõ ñöôïc ñi laøm chuùt naøoï Nhöng Bình baûo: "Maøy ñi laøm lao ñoäng coù gì maø khoâng xong". Thöïc söï Bình cuõng khoâng tin. Bình noùi vaäy ñeå töï traán an mình. Bình khoâng tin vì ñieàu khoù nhaát laø coâng vieäc phaûi laøm ôû caûng. Haén laøm sao ra ñoù ñöôïc.

 Bôûi vaäy moät buoåi toái khi ngöôøi baïn ôû coâng ty phaân boùn caàm ñeán nhaø tôø giaáy heïn haén ñi laøm hôïp ñoàng ngaén haïn vaø giaáy ñeà nghò coâng an Caûng caáp cho haén theû ra vaøo Caûng, Bình boå ñeán ngay nhaø haén.

 Bình cöôøi:

 - Maøy ñöôïc ñi laøm roàò

 Vaø luïc tuùi aùo boâng, nôi Bình ñaõ ñuùt hai tôø giaáy cuûa coâng ty phaân boùn. Tuùi aùo boâng roãng. Hai tôø giaáy ñaõ bieán maát. oâi! Haén ñaõ bieát maø. Laøm gì coù söï may maén quaù nhö theá. Laøm gì coù caùi söï xin maø ñöôïc ngaî Soá haén laø nhö vaäî Bình hoaûng. Loï Bình möôïn ñeøn pin soi doïc ñöôøng. Tìm ñi tìm laïò Laät töøng maåu giaáy baån. Vaãn khoâng thaáî Bình loàng ngay ñeán nhaø ngöôøi baïn ñaõ giuùp ñôõ anh. Moät tuaàn sau, Bình ñem sang cho haén hai tôø giaáy vôùi noäi dung nhö hai tôø giaáy ñaõ bò maát. Anh cöôøi: Laàn naøy thì khoâng theå maát ñöôïc.

 Anh moi ra töø trong tuùi aùo sô-mi, taän beân trong chieác aùo len vaø phía ngoaøi cuøng laø chieác aùo boâng... Vaø baây giôø môùi thaät söï laø noãi lo laéng cuûa caû hai: Caùi giaáy ra vaøo Caûng. Ai ngöôøi ta cho haén ra vaøo Caûng. Ñoù laø caùc taøu quoác teá. Ñoù laø bieân giôùò Maø haén laïi laø moät teân phaûn ñoäng.

 Haén ñaõ ñöôïc caáp giaáy pheùp ra vaøo Caûng nhö moïi ngöôøi bình thöôøng khaùc. Nhö moïi ngöôøi ñöôïc tín nhieäm chính trò khaùc. Nhö nhöõng söï maát caûnh giaùc hoàn nhieân khaùc. ôû ñoàn coâng an Caûng, ngöôøi ta laøm vieäc ñoù moät caùch ñôn giaûn bình thöôøng vaø ghi roõ haén ñöôïc ra Caûng töø coång naøo, laøm ôû phaïm vi kho naøo, caàu soá maáî Böôùc qua coång Caûng, ñi laøm, haén thaáy phaåm giaù mình ñöôïc naâng leân. ít nhaát laø so vôùi boïn Giang, Min, Döï. Haén thaáy haén vaãn coù söï tín nhieäm chính trò. Vaø thoaùng moät chuùt töï haøo vì laïi ñöôïc hoaø vaøo doøng ngöôøi lao ñoäng cuûa nhaø nöôùc.  Phaân ñaïm traéng xoaù maët saân, trong kho
ï 
 Cuøng vôùi moïi ngöôøi (toaøn nöõ) haén laøm moät coâng vieäc kì cuïc nhaát ñôøi: Laáy lieàm boå vaøo bao giaáy, xeù ra, doác cho heát ñaïm vaø quaúng voû bao raùch vaøo moät ñoáng. (Coâng ty xuaát phaân rôøi, neân phaûi laøm nhö vaäy). Laøm thoâng tröaï Con Thöông mang côm ñöùng ngoaøi coång chôø boá. Haén ra laáy caëp loàng côm vaøoï Ñang laø muøa caù nuïc öôùp muoái cuûa maäu dòch. Haén aên côm vôùi caù nuïc muoái kho döa, caø chua, ngoït thæn. Haén laøm vieäc ñuùng moät tuaàn leã thì heát vieäc. Trong moät tuaàn aáy Ngoïc ñaõ baùn caùi aùo len ngaén tay caûi hoa daâu cuûa con Thöông ñttôïc hai möôi ñoàng. (Caùi aùo Linh baûo Ngoïc laáy caép len vuïn ôû kho ñan cho noù). Haén cung laäp ñöôïc thaønh tích: cuoän chaët vaø yeåm veà ñöôïc hai caùi voû bao u-reâ laønh (haén ñaõ thaùo chæ caån thaän) ñeå daùn vaøo nhöõng oâ cöûa kính ñaõ vôõ, choáng gioù muøa ñoâng baéc. Ngöôøi ta ñöa haén naêm möôi ñoàng tieàn coâng moät tuaàn leã laøm vieäc, vaø baûo haén taïm nghæ, chôø vieäc. Löông quaù cao
ï 
 Nhöng haén bieát laø haén khoâng laøm laâu ñöôïc. Raát naëng nhoïc. Bao ñaïm xeáp thaønh haøng trong kho, ñoå nhöõng bao treân thì deã, nhöng phaûi moi caû nhöõng bao beân döôùò Bôùi, moùc, keùoï Suùt caû löng. Ñieàu ñaùng sôï nhaát laø hôi ñaïm phaû vaøo muõi, vaøo coå. Raùt nhö khíaï Coù leõ cuõng vì theá, neân haén aên côm cöù thaáy ngoït thæuï  Chôø maõi khoâng ñöôïc goïi ñi laøm tieáp, haén chuyeån ngheà: Cuoán thuoác laù. Haén nhôø Giang ñoùng cho caùi baøn cuoän. Deã thoâò Vaøi thanh goã thoâng. Maáy caùi ñinh. Caên baûn laø coù moät que haøn ñeå laøm que cuoän. Giang xem haén caêng giaáy, taäp cuoän. Cuoän baèng thuoác laøo, baøng giaáy pô-luyaï Boùc ra, cuoán laïi, cöù vaäî Giang raát thích. Giang baûo coù khi Giang cuõng laøm vieäc naøî Giang maùch haén choã laáy thuoác. Coâ Mieân, coâ ruoät Giang buoân cheø vaø buoân thuoác laù. Coâ khoâng ñi ñaâu, coâ chæ ngoài nhaø. Ngöôøi baùn, ngöôøi mua ñeàu tôùi nhaø coä Haén ñöôïc coâ vaø anh con giai laøm coøi raát quyù. Haún Giang ñaõ noùi nhieàu veà haén. Coâ Mieân baûo:

 Nhieàu ngöôøi cuoän laøm. Hoï laáy thuoác cuûa coâ, nhöng coâ khoâng buoân nhieàuï Maët haøng chính cuûa coâ laø cheø cô
ï 
 Nöûa thaùng sau khi cuoän thuoác, meï Giang ñeán baùo tin: Giang bò baét ôû Tuøng Döông. Haén cheát laëng. Ñieàu haén lo ñaõ trôû thaønh söï thaät. Môùi veà ñöôïc nöûa naêm. Laïi ñò Laàn naøy gay ñaâî Tieàn söï, tieàn aùn coäng caû vaøoï Lónh ñuû.

 - Caäu aáy taïm giam ôû Tuøng Döông hay di lyù veà ñaây roàò

 - Em vaãn ôû Tuøng Döông

 Ngöôøi meï heùo haét. Maët xaùm, quaét laïi, moâi moûng dính. Da saùt xöông. Beù nhoû. Haén caûm thaáy coù loãi vôùi baø: "Giaù anh cöù coá duy trì caùi hôïp taùc laøm mieán thì ñaâu theá naøy!". Hình nhö baø muoán noùi vôùi haén nhö vaäî Baø chaúng bieát theâm gì veà Giang. Haén leân nhaø baø.

 Laàn naøy gaëp Hieân, chò Giang. Hieân raát gioáng böùc aûnh phoùng to treo treân töôøng nhöng giaãn dò hôn vaø soáng ñoäng hôn neân xinh ñeïp hôn. Khoå ngöôøi caân ñoái, nôû nang, maët muõi ñaày ñaën, maù baùnh ñuùc, maét ñeïp vaø khao khaùt duïc voïng. Khaùc haún Giang, khaùc haún meï vaø caøng khaùc laï vôùi ngöôøi choàng laøm thôï neà cuûa Hieân. Hieân nhìn haén chaêm chuù, thaân maät nhö nhìn moät ngöôøi mình ñaõ nghe noùi tôùi raát nhieàu, raát quyù troïng maø nay môùi gaëp.  Nghe Hieân noùi, haén laïi hy voïng Giang coù theå ñöôïc xöû nheï. Giang chæ tieâu thuï xe ñaïp aên caép. ít ra trong tröôøng hôïp naøy laø nhö vaäî Laïi Thoâng chaùî Thoâng chaùy coù ngöôøi meï baùn cheø chai ñaõ keùo Giang leân giöôøng. Thoâng chaùy baät leân khi ñöôïc goïi ra nhaän tieáp teá: "Boá chôø con maõi". Thoâng chaùy maõn aùn, chuyeån ñòa baøn hoaït ñoäng veà Tuøng Döông. Thoâng chaùy nhaän heát veà mình. Vaø khaúng ñònh Giang chæ laø ngöôøi tieâu thuï. Haén nghó Giang chaúng phaûi chæ tieâu thuï, Giang coøn tham gia vaøo nhieàu coâng ñoaïn khaùc, nhöng Thoâng chaùy ñaõ nhaän heát cho Giang, Thoâng chaùy seõ khoâng bao giôø noùi khaùc. Caùnh hình söï raát giöõ lôøi höùa, coù khí tieát tröôùc baïo löïc. Saün saøng chaáp nhaän. Trong tuø ñaùng sôï nhaát vaø ñaùng phaûi caûnh giaùc nhaát laø maáy oâng caùn boä tham oâ, aên caép... ñi tuø. Nhöõng ngöôøi naøy hay baåm, hay sôù, hay baùn anh em ñeå möu caàu moät chuùt tín nhieäm chính trò. Ñeå ñöôïc loït maét xanh, caùc oâng quaûn giaùo tin, cho laøm vieäc nheï, hoaëc cao hôn, ñöôïc traïi ghi teân vaøo danh saùch "Caûi taïo toát, ñeà nghò giaûm aùn".

 Vôï choàng Hieân, meï Giang quaây laáy haén, keå leå. Ai cuõng than thôû veà söï baát haïnh, cuõng noùi Giang ñöôïc chieàu, Giang muoán laøm gì thì laøm, chaúng phaûi lo nghó gì. Hieân baûo:

 - Caäu aáy muoán laáy maáy taï boät laøm mieán cuõng coù. Em coù ñoøi tieàn ngay ñaâuï Caäu aáy laøm cho vui thoâi, chöù nhaø naøy coù ñeå cho caäu aáy ñoùi ñaâu
ï 
 Hieân thöø ngöôøò Veû thöø thöôïi caøng laøm coâ haøng chuyeán traéng treûo, aùo phin noõn, buùi toùc ñen laùnh naøy xinh hôn. Baø meï quaét queo thôû daøi, gioïng nhö meáu:

 - Laïi maáy naêm nöõa! Coøn gì laø ngöôøò Khoå!

 Giang vaãn bò giam ôû Tuøng Döông. "Cuõng phaûi ba gaäy". Haén nhaåm tính: Chæ tieâu thuï, toäi coù nheï hôn, nhöng ñaõ saün coù tieàn aùn, tieàn söï thì chaúng nheï tí naøoï Noù chöùng toû "y khoâng chòu hoái caûi, ngöïa quen ñöôøng cuõ, phaûi caùch ly khoûi xaõ hoäi moät thôøi gian ñeå y aên naên, hoái loãi".

 Tuy nhieân Giang coù lôïi theá laø con lieät só". Cha y ñaõ hy sinh ñeå baûo veä cheá ñoä khi y coøn raát nhoû, meï laïi ñi laáy choàng khaùc. Theá laø y rôi vaøo hoaøn caûnh khoâng ngöôøi nöông töïa, daïy doã!!. OÂng aáy muoán nhaán maïnh, muoán phaân tích kieåu gì cuõng ñöôïc, naëng cuõng xuoâi, nheï cuõng xuoâò Haén cöù laáy con soá trung bình: Ba gaäî Vaäy phaûi ñeán cuoái naêm 1976 môùi veà. Löïa luùc treû con xuoáng nhaø, chæ coøn hai ngöôøi, haén môùi baùo cho Ngoïc tin khuûng khieáp aáî Ngoïc vôùi haén thoáng nhaát: "Khoâng cho treû con bieát". Ngoïc baûo:

 "Nhìn caäu aáy göûi xe laø em bieát ngay". Roài Ngoïc laïi baûo: "Thaûo naøo em naèm mô thaáy ngöôøi ta ñeán baét anh ñi nöõaï Em khoâng daùm noùi vôùi anh. Chæ saém leã leân ñeàn caàu xin caùc ngaøi ñöôïc tai qua naïn khoûò.." Haén laïi ñaïp xe leân nhaø meï Giang, göûi cho Giang moät traêm ñieáu thuoác do chính tay haén cuoán.

 Roài ñeán nhaø coâ Mieân.

 Ngöôøi coâ soïm ñò Coù leõ coâ laø ngöôøi ñau khoå nhaát khi Giang bò baét trôû laïò Coâ nhaän heát loãi veà mình. Coâ nhaän loãi vôùi em ruoät coâ, lieät só Giang Vaên Khoaùt. Coâ nhaän loãi tröôùc doøng hoï Giang Vaên. "Taïi coä Leõ ra coâ phaûi baét noù ôû vôùi coä Noù ôû vôùi coâ thì khoâng ñeán noãi".

 Coä daèn vaët, ñau khoå, aân haän. Coâ thöông Giang, giaän Giang. Trong côn ñau xoùt thaám thía, coâ nguyeàn ruûa meï Giang. Taát caû laø do con meï Thôò Taïi con meï Thôi khoâng chòu ñöïng ñöôïc nhö coä Choàng cheát khoâng ôû vaäy ñöôïc. Ñi laáy choàng khaùc, thaèng Giang môùi boû ñò

 Noù môùi chaùn, môùi khoâng veà nhaø. Töø aáy coâ coù theøm ñaët chaân ñeán nhaø con meï Thôi bao giôø ñaâuï Gioã teát coâ laøm ôû nhaø coä Luõ con coù xuoáng thì xuoáng, chöù con meï khoâng daùm. Cuõng bieát sôï ñaáî Nhöõng ngöôøi ñaøn baø nhö vaäy roài xem coù ra gì khoâng. Caùi loaïi ñaøn baø. Con gaùi coù choàng, con reå ôû ngay trong nhaø mình, maø coøn ñi goïi giai veà cho con gaùò Ñeå noù traû coâng, ñeå noù cho moät ñoàng ñi huùt thuoác phieän.

 Ñieàu coâ noùi laøm haén kinh hoaøng. Thaûo naøo trong ñoâi maét Hieân coù nhöõng aùnh löûaï Vaø giôø thì haén ñaõ bieát nöôùc da xin xæn, saùt xöông, moâi thaâm cuûa meï Giang laø nöôùc da cuûa ngöôøi nghieän thuoác phieän. Meï Giang nghieän, thaûo naøo meï Giang huùt thuoác laøo naëng theá.

 Haén nghó ñeán anh Tuøy chaát phaùc, ñen ñuûi, ñaàu caét boác, ngöôøi toaû ra muøi voâi vöõa, khi coâ Mieân noùi: "Caû nhaø aáy ñöôïc moãi thaèng Tuyø keùo laïi thoâò Khoâng coù noù thì coøn ñoán nöõa, heát caû phuùc phaän". Coâ tieáp: "Töôùng thaèng Giang gioáng y con meï noù. Maét traéng, moäi thaâm, coâ sôï roài cuõng khoâng ra gì ñaâu".

 Haén vaãn chöa bình tónh ngay ñöôïc veà chuyeän coâ Mieân noùò Vaø haén caøng thöông Giang. Bôûi vì ñeán baây giôø haén môùi bieát Giang soáng trong moät gia ñình nhö theá.